هرچند اغلب نیما را به عنوان پدر نو آوری درشعر و مبدع قالبی جدید در ادب پارسی ؛ بجا می آورند ؛ لیکن انقلاب نیما ؛ در عین حال ؛ نوعی آزادی خواهی ادبی ست که رهایی شعرا از بند و بست های لکنت آور و آزادی بیان آنان را به ارمغان آورد.







او بی آنکه آرایه ها و وزن را منسوخ کند استفاده متناسب و به اندازه از آرایه ها و وزن را در شعر رایج

نمود و آرایه ها و بدایعی نیز، به ادب پارسی افزود.







در اینجا مایلم در امتداد و در راستای بدایع نیمایی از نوعی آرایه که جای قافیه و یا همراه قافیه می شود از آن بهره جست یاد کنم آرایه ای که می توان آن را "هم آوایه" نامید و آن ، استفاده از واژه های هم وزن یا هم آوا به جای قافیه و یا همراه قوافی ست . فی المثل اگر در شعری از واژه های -سخا – خاک – خان – خواب – خوان – خال – خار – خوار- در جایگاه قافیه استفاده شود افزون بر اینکه از تنگناهای قوافی کاسته می گردد بر تعداد آن نیز ؛ می افزاید مثلا می شود در یک قطعه شعر از همآوایه های ستود – جهان- زمین – سبو – هوا – زری به عنوان پایان بند ابیات در جایگاه قافیه ؛ بهره جست.







یک حرف مانده به آخر و یا حرف آخر همآوایه ؛ یکی از مصوت های کشیده ی – آ – ی – و- می باشد که این شش حالت ؛ توامان ؛ همانند قافیه به کار می روند.



-ستود – جهان - زمین – سبو – هوا – زری-



و البته همین قاعده در مورد واژه هایی که دارای مصوت های کوتاه هستند نیز جاری وساری ست. جز اینکه در برخی از این گونه همآوایه ها سه حرف آخر واژه ها به یک مصوت و دو صامت منتهی می گردند. مثل : بُعد – بُغض - بُخل

با افزایش ماننده های قافیه به قوافی شناخته شده ی سنتی که با عقب نشینی یک حرفی "حرف روی"انجام پذیر ست دامنه ی سخن گستری شعر؛ گسترش می یابد.



سخن دیگر ؛ بهره گیری از آوا آهنگ و یا به عبارتی آهنگ آواهای کشیده ؛ به جای اوزان عروضی ست که به شیوایی و رسایی کلام می افزاید. و شاید در اعصار پیشین ؛ سروده ها تنها بر پایه ی آوا آهنگ و کشش های آوایی حروف مصوت کشیده ؛ وزنی گوش نواز و دلنشین می یافته اند.

مهدی فرزه (میم . مژده رسان)