آخرین اخبار

قطعه "اختلاس" را از کتاب گرانسنگ "التفاصیل"(زنده یاد فریدون توللی) با هم می خوانیم.این متن هفتاد سال پیش نوشته شده است و نشان می دهد که یک نکته بیش نیست ...و از هر زبان(زمان؟) که می شنوم نامکرر است:
****

... و اختلاس بر وزن اسکناس اندر لغت سرقت را گویند و اَخصِّ آن سرقتِ دیوانیان است از خزانه و در تسمیۀ این کلمه عقاید متفاوت است. زمره‌ای کتابت آن با«صاد»کرده و ریشۀ آن را«خلوص»دانسته‌اند و حجت ایشان این که مأمورِ مختلس را ارادت چنان است که کیسۀ خویش از خزانۀ دیوان فرق ننهد و جدایی در میانه نبیند، چنان که شاعر فرماید:
"قطعه"
خلوص نیت و اخلاص چون به پیش آمد
ز جیب خویش منه فرق جیب دولت را
ببَر ز کیسۀ دیوان و قصر و کاخ بساز
به خویش راه مده خواری و مذلت را

گروهی دیگر اختلاس را از«اختلال حواس»گرفته و به همین علت مختلسین را از سیاست و مجازات معاف دانسته‌اند.
«قطعه»
ز اختلال حواس است اختلاس ای دوست
که هوشیار بدین کار تن نخواهد داد
جنون محض بوَد ورنه مردِ روشن‌رای
تن از برای یکی پیرهن نخواهد داد
خواجه علی طفیلی در رسالۀ«مصباح المختلسین»اختلاس اندک را تحریم فرموده و حجتی که آورده این است که چنین مختلس را یارای ارضای فراترانِ خود نیست و گاه باشد که مغرضین بر وی حسد برند و به زندانش اندازند.
«قطعه»
در پی دانه مرو همچو کبوتر که تو را
عاقبت بهر یکی دانه به دام اندازند
صید کن شیرصفت، نیم بخور نیم ببخش
تا به هر جا که روی بر تو سلام اندازند

و بر مختلس است که در امر اختلاس، همت بلند دارد و از مسروقات خویش بخشی گران نثار فراتران کند و بقیّت آن به نام خویش و پیوند به کار ابتیاع ضیاع زند و عمر در شادکامی به سر آرد که گفته‌اند:
«شعر»
تو دزدی می‌کن و در کیسه انداز
که دزدان راست در این ره سرودی
اگر دزدی نباشد در ادارات
در استخدامِ دولت نیست سودی

تاریخ ارسال :   1394/8/13 در ساعت : 21:56:52       تعداد مشاهده : 1614