آخرین اخبار

اسلام و نوروز ایرانی
جواد محقق

با گذر از آخرین روزهای اسفند، سالی را «پار» کردیم و پاری را «پیرار» و در آغاز این بهار، با دلی به شکوفایی گلزار، برآنیم تا روزی نو را،‌در نوروزی دیگر، به سلام سپیده برخیزیم و به تسبیح پروردگار بنشینیم تا به مصداق فرمایش مولا «هر روزمان نوروز باشد.»
مگر نه آن است که گفته‌اند: «هر روزی که در آن معصیت خدا نشود، آن روز عید است»؟

¤ نوروز در اسلام

دربارة «نوروز در اسلام» حرف و حدیث فراوان است که چکیده‌اش صحه گذاشتن بر آن است. معروف‌ترین روایت دربارة نوروز روایت معلی‌بن خنیس از حضرت صادق (ع) است که گفته است: «نوروزی به خدمت حضرتش رسیدم، فرمود: "می‌دانی امروز چه روزی است؟" عرض کردم: "روزی است که ایرانیان آن را بزرگ می‌دارند و در آن برای یکدیگر هدیه می‌برند."
امام فرمود: "به خدای مکه سوگند که مبارکی این روز دلایلی به قدمت جهان دارد که به تو می‌گویم تا بدانی..." آن‌گاه امام دلایلی مبنی بر میمنت نوروز بیان کردند و ازآن جمله فرمودند:
«نوروز روزی است که خورشید برای نخستین بار طلوع کرد و بادها به حرکت درآمدند.»
روزی است که خداوند از انسان پیمان گرفت که بندگی و عبودیت او را گردن گزارد و به پیامبرانش ایمان آرد.
نوروز، روزی است که سفینة نوح (ع) پس از نشستن طوفان، بر کوه جودی (آرارات)‌ قرار گرفت. روزی است که ابراهیم خلیل (ع) بت‌های بتکده را درهم شکست.
نوروز روزی است که فرشتة وحی بر پیامبر (ص) فرود آمد.
روزی است که علی (ع) پا بر شانه پیامبر (ص) نهاد و بت‌های کعبه را فرود آورد.
نوروز روزی است که پیامبر یارانش را به بیعت با علی (ع) فرمان داد.
و خلاصه نوروز روزی است که «قائم» ما در آن روز ظهور خواهدکرد.
هیچ نوروزی نیست مگر آنکه ما در آن روز انتظار «فرج» داریم. زیرا این روز، از روزهای ما و شیعیان ماست که ایرانیان آن را حفظ کردند و شما اعراب آن را ضایع ساخته‌اید.»
روایت فوق، هر چند در تطبیق بعضی از موارد یادشده جای تأمل بسیار دارد. در مجموع، مورد قبول علمای بزرگ اسلام و فقهای صاحب‌نام تشیع است و به چشم عامة ایشان از نظر صحت سند و سلامت راوی در اعداد مقبول‌ترین روایات شمرده می‌شود.
بنابراین، اسلام به مراسم با اندکی تغییر، پیوند دیگری داد که اسلام و ایران را به هم نزدیک‌تر کرد . پیشوایان الهی دین مراسم نوروز را به دعا و نیایش آراستند و خلاصه عیدی که در ابتدا به مراسم گبران و آیین مغان شهرت یافته بود، در سایة طبیعت خویش و به کمک چند خاندان‌های بانفوذ و دانشمند ایرانی، همانند: برامکه، آل سهل و آل نوبخت به دربار خلفا نیز راه یافت و به عنوان یکی از اعیاد بزرگ امت اسلام پذیرفته شد.

¤ در میان علمای شیعه

در میان علمای معاصر شیعه نیز، صحت روایت «معلی...» مسلم است و عموم فقها در رسالات علمی و عملی خویش براساس پذیرش روایت فوق، به بیان احکام نوروز پرداختند و به شهادت بعضی از سؤال‌کنندگان پاسخ داده‌اند که از آن میان جوابیه‌های فقیه و دانشمند معروف شیعه مرحوم «آیت‌الله سید محمد حسن آل کاشف‌الغطا» معروف است. وی در یکی از پاسخنامه‌ها پس از ذکر دلایل مختلف بر صحت تکریم و تعظیم نوروز می‌نویسد:«خلاصه، عید گرفتن در این روز، نه حرام است، نه بدعت و نه مکروه، و این نه عید عجم است و نه عید عرب... و مستحب است... و اخبار شرعیه در اینجا، مؤکد است نه مؤسس.»
در ادامه به دنبال نقل مواردی از روایات شیعه که در تعظیم نوروز وارد شده است، می‌افزاید:
«... این جهات مقدس اسلامی است که ما شیعیان و علما و بزرگان ما را متحداً به تجلیلو احترام این روز وادار نموده است.

¤ سر سفرة صداقت

پس سزاست که در بهار طبیعت از درگاه کرامتش بخواهیم تا هفت‌سین سالم و سرور، و سادگی و سلامتی و سرزندگی، و سعادت و سلوک با مردم را در سفره صداقتمان بچیند و جانمان را به صفای قرآن و چشم و دلمان را به روشنی آب و آئینه بگرداند. باشد که هر روزمان نوروزی دیگر باشد!

تاریخ ارسال :   1397/1/2 در ساعت : 13:51:18       تعداد مشاهده : 558