شناسه های خوشنویسی در غزلی از مولانا بیدل

دسته بندی اشعار

۞ آیینی و مذهبی
۞ اجتماعی
۞ ادب و مقاومت
۞ امام خمینی و انقلاب اسلامی
۞ ترانه
۞ سایر
۞ طنز
۞ عاشقانه و عارفانه
۞ عاشورایی
۞ نثر ادبی
۞ کودکانه

۞ آیینی و مذهبی

۞ اجتماعی

۞ ادب و مقاومت

۞ امام خمینی و انقلاب اسلامی

۞ ترانه

۞ سایر

۞ طنز

۞ عاشقانه و عارفانه

۞ عاشورایی

۞ نثر ادبی

۞ کودکانه

آخرین اشعار

۞ :: ثانیه‌های نمانده
۞ :: نقاب خنده
۞ :: لالایی
۞ :: قرار
۞ :: شبِ رؤیا
۞ :: رد سایه‌ها
۞ :: کارگردان
۞ :: کوچه کد خدا
۞ :: مُردَن
۞ :: سپاه چشم
۞ :: دار پیدا
۞ :: رباعی
۞ :: نونوارم کرده...
۞ :: نونوارم کرده...
۞ :: یادگار
۞ :: دختر اشعار حافظ
۞ :: گورکن
۞ :: خنده ها
۞ :: ملوانان
۞ :: صبرها

۞ :: ثانیه‌های نمانده

۞ :: نقاب خنده

۞ :: لالایی

۞ :: قرار

۞ :: شبِ رؤیا

۞ :: رد سایه‌ها

۞ :: کارگردان

۞ :: کوچه کد خدا

۞ :: مُردَن

۞ :: سپاه چشم

۞ :: دار پیدا

۞ :: رباعی

۞ :: نونوارم کرده...

۞ :: یادگار

۞ :: دختر اشعار حافظ

۞ :: گورکن

۞ :: خنده ها

۞ :: ملوانان

۞ :: صبرها

آخرین نقدها

نام ارسال کننده : جابر ترمک درود بر اساتید گرانقدر.... - شعر زیبای استاد و نظرات خوب اساتید را خواندم. تنها چیزی که به نظرم آ .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : ابراهیم حاج محمدی با سلام و درود. - بر خلاف دیدگاه سرکار خانم بهرامچی بر این باورم که شاعرانگی در بیت بیت این غزل که .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : صادق ایزدی گنابادی سلام - - گرچه حقیر به استقلال بیت در غزل اعتقاد دارم و کلا چالش ایجاد کردن در خصوص عدم تناسب د .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : مهسا مولائی پناه .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : حنظله ربانی درود - متنی ساده بود تا شعر - هم از نظر ساختار و هم از نظر محتوا - دور از شعر بود - اشعار .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : محمد یزدانی جندقی سلام محمد علی رضا پور عزیز شاعر گرانقدر . - حقیر را به خوانش اشعارتان فرا خوانده اید ؛ از حسن اعتم .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : محمدعلی رضاپور سلام و درود بر استاد گرانقدرم جناب خادمیان عزیز! - - استادبزرگوار! فرموده تان درست است و حقیر ه .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : صدرالدین انصاری زاده فرد اعلی نباشیم! - """""""""""""""""""""" - نمی دانم در ادبیات این کشور چه می گذرد. بهتر بگویم: .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : اله یار خادمیان سلام و درود میلاد مسعود امام زمان بر شما مبارک باد - - جناب رضا پور عزیز بیت ششم مصرع اول .... لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : رضا محمدصالحی سلام و عرض ادب - از استاد صفادل همیشه اشعار خوب خوانده ام و این بار نیز ، ضمن احترام به نظر سرکار .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : جابر ترمک
درود بر اساتید گرانقدر.... - شعر زیبای استاد و نظرات خوب اساتید را خواندم. تنها چیزی که به نظرم آ .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : ابراهیم حاج محمدی
با سلام و درود. - بر خلاف دیدگاه سرکار خانم بهرامچی بر این باورم که شاعرانگی در بیت بیت این غزل که .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : صادق ایزدی گنابادی
سلام - - گرچه حقیر به استقلال بیت در غزل اعتقاد دارم و کلا چالش ایجاد کردن در خصوص عدم تناسب د .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : مهسا مولائی پناه
.... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : حنظله ربانی
درود - متنی ساده بود تا شعر - هم از نظر ساختار و هم از نظر محتوا - دور از شعر بود - اشعار .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : محمد یزدانی جندقی
سلام محمد علی رضا پور عزیز شاعر گرانقدر . - حقیر را به خوانش اشعارتان فرا خوانده اید ؛ از حسن اعتم .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : محمدعلی رضاپور
سلام و درود بر استاد گرانقدرم جناب خادمیان عزیز! - - استادبزرگوار! فرموده تان درست است و حقیر ه .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : صدرالدین انصاری زاده
فرد اعلی نباشیم! - """""""""""""""""""""" - نمی دانم در ادبیات این کشور چه می گذرد. بهتر بگویم: .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : اله یار خادمیان
سلام و درود میلاد مسعود امام زمان بر شما مبارک باد - - جناب رضا پور عزیز بیت ششم مصرع اول .... لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : رضا محمدصالحی
سلام و عرض ادب - از استاد صفادل همیشه اشعار خوب خوانده ام و این بار نیز ، ضمن احترام به نظر سرکار .... لینک شعر مورد نظر

آرشیو کامل

محمد یزدانی جندقی
زندگی نامه و دفترشعر

شناسه های خوشنویسی در غزلی از مولانا بیدل

با سپاس از صادق ایزدی گنابادی مرید بی رنگ مولانا بیدل که سبب ساز این درنگ شد
بدون هیچ قصد قیاس غزل مولانا بیدل با غزل "بر ساحل بوشهر " از استاد انصاری نژاد که حلقه زرین زیارت این غزل است به نکته ی ظریفی از نشانه ها که در غزل مولانا عبدالقادر بیدل دهلوی وجود دارد می پردازم این نکته شرح وجود شناسه های خوشنویسی در متن غزل مولانا بیدل به ظرافت و ترتیب در حد اعجاز است ظرافتی که اگر اثبات نیز نشود ذره ای از استواری ساختار در این غزل کم نمی کند بدون تردید پس پرده این طرح لایه های موضوعی بسیاری از مکتب عشق و عرفان نهفته است مثلا "نقطه موهوم روشن "که در اینجا فقط به عنوان یک شناسه ی در شرح خط از آن نام برده ام دارای شرح و تفسیر عرفانی است نقطه پر گار وجود نقطه با ءبسم الله تفاسیر نقطه علم نقطه اعلی و غیره که وا کاوی محتوا در هم نشینی نشانه ها در این نوشته مختصر مورد نظر نبوده است و این اشاره نیز از این بابت است که در پرتو معارف حقه ی مکاتب فکری در حوزه ی اندیشه ی دینی فرقه هایی وجود دارند مانند نقطوی ها و حروفی ها که با گرایش های اومانیسمی سعی در انحراف افکار داشته اند هدف این نوشته استخراج شناسه های خوشنویسی است و لا غیر و این تمام توان یک عاشق تازه کار مولانا عبدالقادر بیدل دهلوی است به یقین که هربیت از این غزل عرفانی حاوی گوهر ی است و قدر گوهر گوهری داند و بس / موجود بی تکاپو در عالم اندیشه چه می داند سنگ چیست ؟ ؟گوهر چیست ؟اکسیر چیست ؟چه رسد به اینکه بخواهد از لایه های کلام پر رمز و راز عارفی جان آگاه گوهری بیرون بیاورد و به نمایش بگذارد من به همین اندازه از دستم بر می آید بزرگواران بسیاری چشم و چراغ انجمن هستد که با حوصله و دقت و علم و اشراف به شوق وصل یار به قدر وسع کوشیده اند و خواهند کوشید به این اعتبار که :
"گرچه وصالش نه به کوشش دهند هر قدر ای دل که توانی بکوش "
آری هر انسان در قلمرو اندیشه نا چار به کوشیدن در گشودن دفینه های کهن ادب و اندیشه خواهد بود و مدعی شاعری در این وادی نا چارتر ومحتاج تر از دیگران است محل تعارف نیست خوشا زانو زدن درکلاس درس حکیم طوس ,شیخ شیراز ,عارف بلخی ,خواجه ی اهل راز ,میرزا صائب تبریزی و اکنون مولانا بیدل دهلوی ...

ز چـــاک سینـــه آهـــی می نویســـم
کتـــانـم، حـــرف مــاهی می نویســم
محبّـــت نــامـــه پـــرداز است امــــروز
شــرار بـــرگ کــاهی مینــــویســـم
ســـرا پــا دردم، از مطلـــب مپــرسیـد
بــه مکتــــوب آه آهی می نـــویســـم
بـــه رنگ ســایـه مشق دیگـرم نیست
همیــن روز سیـــاهی می نـــویسـم
غبـــــار انتـظــــار کیــست اشکــــم
کـه هـر سـطری بـه راهی می نویسم
ســـواد نقطــــۀ مــــوهــــومِ روشـن
بـــه تحقیـق اشتبـاهی می نــویســم
رســـایی نیست سطـــــر رشتـه عجـز
ز بس خــاکـــم، گـیــاهی می نویسـم
گنـــــاه دیــگــــر اظهـــــار تحیـّــــــر
اگـــــر عــــذر گنـــاهـی می نویســــم
نیـــــاز ، آیینـــــۀ اســــرار نـــاز است
شکستـــم ، کجـکلاهی می نویســــم
هجــوم لغـزش هوش است،خط نیست
بــه رغـــم جــاده راهـی می نویســــم
دوعالـــم،نسخـــۀ حیـــرت سواد است
بــه هـــر صــورت نـگاهی می نویســم
زدل نقش امیـــدی جلــوه گــــر نیست
بــــر ایــن آیینـــه آهی مــی نویســـم
چو صبحم صفحه بی نقش است بیدل
شکست رنـگ گـاهی می نــــویســـم

شناسه های خوشنویسی :
زچـــاک سینـــه آهـــی می نویســـم
کتـــانـم، حـــرف مــاهی می نویســم
چاک سینه = چاک قلم = شناسه ی نوشتن
کتان = صفحه = شناسه ی نوشتن + حرف ماه = شناسه ی نوشتن
محبّـــت نــامـــه پـــرداز است امــــروز
شــرار بـــرگ کــاهی می نــــویســـم
نامه پرداز = شناسه ی نوشتن = شرارشناسه ی نوشتن به دلیل دودی که از شرار بلند می شود و دوده ی مرکب سنتی= برگ کاهی = صفحه= شناسه ی نوشتن ) "ترسم که قلم شعله کشد صفحه بسوزد "
ســـرا پــا دردم، از مطلـــب مپــرسیـد
بــه مکتــــوب آه آهی می نـــویســـم
مطلب= شناسه ی نوشتن مکتوب = شناسه ی نوشتن
بـــه رنگ ســایـه مشق دیگـرم نیست
همیــن روز سیـــاهی می نـــویسـم
سایه مشق = شناسه ی نوشتن اصطلاحی در خوشنویسی - سیاهی = شناسه ی نوشتن
غبـــــار انتـظــــار کیــست اشکــــم
کـه هـر سـطری بـه راهی می نویسم
غبار= شناسه ی نوشتن نام خطی است در خوشنویسی خط غبارخط کتابت خط سرفصلی خط مشقی خط کتیبه و..=
هر سطری = شناسه ی نوشتن
ســـواد نقطــــۀ مــــوهــــومِ روشـن
بـــه تحقیـق اشتبـاهی می نــویســم
نقطه = شناسه نوشتن // در خوشنویسی فاصله های اجتناب ناپذیری که زیرو روی برخی از حروف ایجاد می شود را با یک نقطه اضافه پر می کنند مثلا زیر ) ی ( چسبان اول که دونقطه نیاز دارد سه نقطه می گذارند و زیر یای اخر که نیاز به نقطه ندارد گاهی دو نقطه یا یک نقطه می گذارند تمام فاصله ی بین حروف با یک نقطه وکشیده ها روی خط کرسی با نقطه اندازه گیری می شود مثلا طول کشیده ی )ب ) منفصل کوچک 4 الی 5 نقطه )ب ) منفصل بزرگ 9 الی 11نقطه
رســـایی نیست سطـــــر رشتـه عجـز
ز بس خــاکـــم، گـیــاهی می نویسـم
سطر = شناسه ی نوشتن گیاه = سبزه خط = شناسه ی نوشتن = بیت :
" سبزه ی خط تو دیدیم و ...
گنـــــاه دیــگــــر اظهـــــار تحیـّــــــر
اگـــــر عــــذر گنـــاهـی می نویســــم
در این بیت شناسه ی نوشتن چنانکه مورد نظر حقیر است وجود ندارد و فقط نوشتن از مضمون در ردیف وجود دارد
نیـــــاز ، آیینـــــۀ اســــرار نـــاز است
شکستـــم ، کجـکلاهی می نویســــم
شکستم = قلم شکسته با توجه به چاک سینه = قلم در مطلع = خط شکسته = شناسه ی نوشتن
کج کلا = شناسه نوشتن = در خوشنویسی بر روی آی کلا دار قرار می گیرد همچنین نشانه ی مد حرف در خط
هجــوم لغـزش هوش است،خط نیست
بــه رغـــم جــاده راهـی می نویســــم
لغزش = شناسه ی نوشتن / طرز لغزش قلم خوشنویسی از رموز خوشنویسی است به تندی لغزندان قلم یا به کندی لغزندان و حد متوسطی از لغزش به طوری که در کشیده ها صدای لغزش قلم محسوس است
خط= شناسه ی نوشتن
دوعالـــم،نسخـــۀ حیـــرت سواد است
بــه هـــر صــورت نـگاهی می نویســم
نسخه = شناسه ی نوشتن سواد = سیاهی= شناسه ی نوشتن
زدل نقش امیـــدی جلــوه گــــر نیست
بــــر ایــن آیینـــه آهی مــی نویســـم
نقش = شناسه ی نوشتن = خط نقاشی = تذهیب
چو صبحم صفحه بی نقش است بیدل
شکست رنـگ گـاهی می نــــویســـم
صفحه = شناسه ی نوشتن نقش = شناسه نوشتن رنگ = زعفرانی= شناسه ی نوشتن
*امیدوارم کاربران فرهیخته سایت پارسی زبانان انجمن ادبی مولانا بیدل دهلوی این نوشته ناچیز وذوقی را از این حقیر بپذیرند به این اعتبار که گاهی سیاه مشقی به علامت نستعلیق در ادای احترام به رسم بزرگان میدان قلم مرتکب می شوم *
محمد یزدانی جندقی

کلمات کلیدی این مطلب : بیدل ، خط ، نور ،

موضوعات : سایر ،

تاریخ ارسال : 1392/5/27 در ساعت : 23:1:40 | تعداد مشاهده این شعر : 4641

کسانی که این شعر را می پسندند :

ارسال نقد و نظر برای اعضا

ارسال نظر برای غیر اعضا

متن های ارسالی برای "نقد" توسط دارنده دفتر شعر قابل مشاهده و تایید نخواهد بود و تنها توسط مسئول بخش نقدها بررسی و تایید خواهند شد. در صورتی که میخواهید نظری را خصوصی برای صاحب اثر ارسال کنید از بخش نظرات استفاده بفرمایید.

(0) نقد ها
(0)نظرات غیر اعضا
(31) نظرات کاربران

علی گیاهی
1392/5/29 در ساعت : 13:37:40

رســـایی نیست سطـــــر رشتـه عجـز

ز بس خــاکـــم، گـیــاهی می نویسـم

سلام و خسته نباشید به شما عزیز برای این کار ارجمند جناب آقای جندقی

بدرود

محمد یزدانی جندقی
1392/5/29 در ساعت : 15:29:11

سلام بر علی گیاهی عزیز نظر لطف شماست قلمرنجه فرمودید درودتان

سید علی اصغر موسوی
1392/5/28 در ساعت : 0:46:52

سلام استاد معزز محترم
برادربزرگوارم جناب یزدانی جندقی
دست مریزاد
اگرمجالی بود برای برخی ازابیات "خاص عرفانی"
ذوقی خرج خواهم کرد. اگر نبود که با عث تاسف خواهد بود!
به هرروی خداوند به شما و" استاد ایزدی گنابادی" (زیدعزتهم العالی) در ترویج فرهنگ و ادبیات فارسی توفیق روزافزون دهد.ان شاء الله

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 1:22:53

سلام جناب استاد موسوی سید عالیقدر شاعر فرهیخته محقق و نظریه پرداز مکتب ادبیات دینی درود بر شما قلمرنجه فرمودید سپاس

مجتبی خرسندی
1392/5/28 در ساعت : 1:48:0

سلام دوست عزیز
درود بر شما
موفق باشید
یاعلی(ع)مدد...

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 9:18:3

سلام جناب خرسندی قلمرنجه فرمودید سپاس

علی سعادتخانی
1392/5/28 در ساعت : 12:37:26

سلام/ خیلی زیبا و غنی بود مطالب ارزشمندتان استاد جندقی عزیز

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 13:11:34

سلام و درود بر دوست دیرینم علی سعادتخانی
شاعر اندیشمند موفق حضورتان موجب دلگرمی است سپاس

سید حسن رستگار
1392/5/31 در ساعت : 13:11:25

سلام و درود
جناب یزدانی عزیز
اگر زحمتی نیست نظرتان را در مورد شعر اخیر دفترم میخواهم
بر قرار و بر مدار
یا علی

محمد یزدانی جندقی
1392/6/3 در ساعت : 12:39:31

سلام جناب سید حسن رستگار درود بر شما پوزش حقیر را بابت دیر رسیدن بپذیرید این چند روز نبودم و نظر لطف حضرت عالی دیر به نمایش در آمد در باره شعر جدید به روی چشم اگر نکته ی خاصی بود حتما می نویسم قلمرنجه فرمودید سپاس

فهیم بخشی
1392/5/29 در ساعت : 5:32:36

سلام ودرود جناب استاد یزدانی عزیز

مهرورزیتان را سپاس

مطالب شما همیشه خواندنی است

اموختم

محمد یزدانی جندقی
1392/5/29 در ساعت : 5:47:4

سلام جناب بخشی اشعار خوب سرکار با صدای روح نواز ولحن مهربان و گرم شما در رادیو پارسی زبانان حلاوتی صدچندان دارد قلمرنجه فرمودید سپاس

سیده فاطمه صداقتی نیا
1392/5/30 در ساعت : 14:32:53

بر این آیینه آهی می نویسم...
درود بر مولانا بیدل
درود بر شما

محمد یزدانی جندقی
1392/5/30 در ساعت : 17:9:24

سلام برسراینده ی اندیشمند سیده فاطمه صداقتی نیا

درود بر شما قلمرنجه فرمودید سپاس

افرا عسکریان
1392/5/28 در ساعت : 1:40:59

سلام
مرحبا برادر ای کاش همه اینگونه با ادبیات برخورد می کردند
اگر حمل بر نادانی این حقیر نباشد باید بگویم در بیتی که گفته اید شناسه وجود ندارد...خود کلمه ی "تحیر" تداعی کننده ی کلمه ی "تحریر " می تواند باشد که خود از مصادیق نوشتن است

مانا باشید .

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 9:15:19

سلام جناب عسکریان درود بر شما نظر به بارز بودن سایر مصادیق و اینکه شکل کلمه تغییر می کند بهتر می دانم در اینجا احتیاط کنم نظر حضرت عالی در تداعی درست است و تامل شما ستودنی است قلمرنجه فرمودید سپاس

اکبر نبوی
1392/5/28 در ساعت : 11:39:30

درود بر جناب جندقی عزیز
از درنگ زیبای تان بر غزل حضرت بیدل لذت بردم. دست مریزاد. درود دوباره بر جناب عالی.
عزت تان افزون باد

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 13:9:24

سلام جناب استاد اکبر نبوی شاعر فرهیخته منتقد برجسته
قدم بر چشم من نهادید سپاس

صادق ایزدی گنابادی
1392/5/29 در ساعت : 15:25:59

سلام بر استاد جندقی عزیز
واقعا لذت بردم آشنایی با اساتیدی چون شما موهبتی است الهی که با حضور در این سایت نصیب بنده گشت

محمد یزدانی جندقی
1392/5/29 در ساعت : 15:37:28

سلام جناب استاد ایزدی گنابادی درود بر شما شاعر فرهیخته
استاد مسلم عرصه ی نقد ادبی ا شرمنده ام می فرمایید این موهبت برای حقیر صد چندان بوده است حضرت عالی چشم و چراغ راهنمای این کمترین هستید سپاس

علی اصغر اقتداری
1392/5/28 در ساعت : 0:53:27

سلام استاد
مطلب ارزشمندی را خواندم که حاصل سال ها تجربن ومطالعه ی شماست
درود بر شما
//////////////////////////////////
سلام استاد گرانقدر جناب اقتداری سیستم عرض ادب اختصاصی را ثبت نکرد نا چار به زیر نویس شدم پوزش می طلبم درودتان

مجتبی اصغری فرزقی
1392/5/28 در ساعت : 8:51:4

جالب بود

آقا دست شما درد نكند

از اين كارها زياد بكنيد كه اين سايت سخت به آن محتاج است

كيان-0مشهد

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 9:20:3

سلام جناب مجتبی اصغری فرزقی شاعر فرهیخته حضور گرم شما را پاس می دارم درود تان

محمد شکری فرد
1392/5/28 در ساعت : 21:45:53

درود استاد...

آموزنده بود...

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 22:55:29

سلام جناب شکری فرد نظر لطف شماست سپاس

سیده فاطمه صداقتی نیا
1392/5/30 در ساعت : 14:30:30

چه تصویر های زیبایی.. چه توجه ی درخوری....
ممنونم استاد نیک اندیش و دانش مندم
آموختم .

حمید خصلتی
1392/5/28 در ساعت : 1:10:29

زنده باشید وموفق. دقت نظرتان به واسطه تجربه ای که در خوشنویسی دارید نکات زیبایی را روشن کرد که ستو.دنی وقابل تقدیر است.زنده باشید
//////////////////////////////////
به به حمید خصلتی عزیز دوست اندیشمندم این نظر لطف شماست درودتان

دکتر آرزو صفایی
1392/5/28 در ساعت : 11:13:31

درود بر شما نیک اندیش
از ارزنده نوشتارتان بهره بردم
مانا باشید

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 13:5:41

سلام خانم دکتر صفایی ادیب فرهیخته
درود بر شما قلمرنجه فرمودید سپاس

سیاوش پورافشار
1392/5/28 در ساعت : 22:19:57

درود بر استاد یزدانی جندقی
تحقیق شایسته ای بود
خداوند نگهدارتان

محمد یزدانی جندقی
1392/5/28 در ساعت : 22:56:32

سلام دوست گرانقدرم جناب پور افشار قلمرنجه فرمودید درودتان