ایمیل :   رمز عبور :        فراموشی رمز؟  
فال حافظ فال مولوی فال صائب فال بیدل فال سعدی
دسته بندی اشعار
۞ آیینی و مذهبی
۞ اجتماعی
۞ ادب و مقاومت
۞ امام خمینی و انقلاب اسلامی
۞ ترانه
۞ سایر
۞ طنز
۞ عاشقانه و عارفانه
۞ عاشورایی
۞ نثر ادبی
۞ کودکانه

آخرین اشعار
۞ :: چند دقیقه با خدا
۞ :: راه
۞ :: به او بر می خورد
۞ :: آخرین روزها
۞ :: امام رضا (ع)
۞ :: غزل رمضان 1
۞ :: جاذبه عشق
۞ :: و جهان می گذرد
۞ :: اگر چشم از جهان بستم به جای شیون و زاری
۞ :: لذت اشتباه
۞ :: آشفته‌حالی
۞ :: نوای بی‌نوایی
۞ :: شهید سید حسن نصرالله
۞ :: شعلهٔ خیال
۞ :: به نام گندم
۞ :: دختر پاییز
۞ :: میلاد امام عصر عج و منجی عالم بشریت مبارکباد باد
۞ :: نگهبان نگاه
۞ :: در ستایش امام زمان مهدی موعود (عج)
۞ :: این سنگلاخ جاده ،دست انداز شیطان است

آخرین نقدها
نام ارسال کننده : جابر ترمک
درود بر اساتید گرانقدر.... - شعر زیبای استاد و نظرات خوب اساتید را خواندم. تنها چیزی که به نظرم آ   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : ابراهیم حاج محمدی
با سلام و درود. - بر خلاف دیدگاه سرکار خانم بهرامچی بر این باورم که شاعرانگی در بیت بیت این غزل که   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : صادق ایزدی گنابادی
سلام - - گرچه حقیر به استقلال بیت در غزل اعتقاد دارم و کلا چالش ایجاد کردن در خصوص عدم تناسب د   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : مهسا مولائی پناه
   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : حنظله ربانی
درود - متنی ساده بود تا شعر - هم از نظر ساختار و هم از نظر محتوا - دور از شعر بود - اشعار   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : محمد یزدانی جندقی
سلام محمد علی رضا پور عزیز شاعر گرانقدر . - حقیر را به خوانش اشعارتان فرا خوانده اید ؛ از حسن اعتم   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : محمدعلی رضاپور
سلام و درود بر استاد گرانقدرم جناب خادمیان عزیز! - - استادبزرگوار! فرموده تان درست است و حقیر ه   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : صدرالدین انصاری زاده
فرد اعلی نباشیم! - """""""""""""""""""""" - نمی دانم در ادبیات این کشور چه می گذرد. بهتر بگویم:   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : اله یار خادمیان
سلام و درود میلاد مسعود امام زمان بر شما مبارک باد - - جناب رضا پور عزیز بیت ششم مصرع اول   ....    لینک شعر مورد نظر
نام ارسال کننده : رضا محمدصالحی
سلام و عرض ادب - از استاد صفادل همیشه اشعار خوب خوانده ام و این بار نیز ، ضمن احترام به نظر سرکار   ....    لینک شعر مورد نظر

آرشیو کامل



Share



شاه ماهی زبان و شط شعر آیینی

«  شاه ماهی زبان در شط سرخ شعر آیینی »
بررسی مجموعه شعر با ترانه های زلال اثر کاظم نظری بقا
 
 
با ترانه های زلال / کاظم نظری بقا / نشر محقق اردبیلی / چاپ دوم 1394
 

الف ) شاید میان تاثیر گذارترین چهره های ادبی امروز شعر آیینی آذربایجان تنها کسی که توانسته است با دست یازیدن به گنجینه ی مراثی پادشاهان شعر مرثیه اردبیل چون تاج الشعرا یا انور اردبیلی ، و اجرای هنرمندانه آن در قالب عمده ی غزل ، طرحی امروزی از شعر آیینی اردبیل را به جامعه ادبی کشور معرفی کند شاعر و منتقد و استاد دانشگاه ، دکتر کاظم نظری بقاست . بقا متعلق به نسل دوم شعر معاصر اردبیل است ، نسلی که تا به امروز هم ، کمترین خروجی ادبی را ( البته به جز او و محمد سیمزاری، هر کدام با بیش از 15 عنوان کتاب ) بین نسل های پیش و پس خود داشته است . نسلی که با تلمذ در نزد بزرگان مراثی اردبیل  مشق آرایه و صنعت و تصویر در عاشورای شعر کرد و از طرفی پا به پای جریانات نو گرای ادبی کشور شروع به نو کردن مضامین و اجراهای شعری آیینی کرد. علاوه بر این نقش موثر بقا با حضور او به عنوان مسوول آفرینش های ادبی حوزه هنری از سالهای 82 به بعد ، در تربیت بسیاری از شاعران جوان امروز ( آزاد و آیینی ) ستودنی ست .ب) مجموعه با ترانه های زلال که برگزیده ی سومین کنگره شعر عاشورایی تبریز در آذر ماه 89 نیز هست ، از دو فصل « کیست این تشنه ی ... ؟ » و « در پی آینگی شهر به شهر » شامل 45 قطعه شعر کلاسیک در قوالب عمومن غزل و غزل مثنوی ست که فصل اول آن بطور اخص به واقعه عاشورا می پردازد و فصل دوم مجموعه ای از اشعار آیینی و عرفانی با محتواهایی متفاوت است .
( صلوه ظهر که مرآت طور سینین است / مسیح مریم نور است با صدای اذان / شکوفه زار شود باغ خواب کاشی ها / چو چکه چکه نوازد صدای پای اذان )به پیروی از سنت تصویر سازی های قوی در شعر ترکی مراثیه ، بقا با بهره گیری از این توان هنری به خلق تابلو هایی زیبا از لحظه های ناب باور ها و سنت های قوم خویش می پردازد . از مجموعه را با « صدای پای اذان » آغاز می کند و گویی واقعه کربلا را که آغاز و سر انجامی جز به خاطر نماز نداشت ، با نوای ملکوتی رحیم موذن زاده ی اردبیلی تداعی می کند که شعر نخست نیز به این بزرگمرد تقدیم شده است .
شاید مهمترین خصیصه شعری بقا در اشعار آیینی اش ، وسعت خیال اوست و توجه او به صحیح بودن منبع تلمیح یا واقعه اشاره شده در شعر به نحوی که همه اشعار آیینی او دارای ارجاعات تاریخی مستند و صحیح بوده و فضای شعر با دامنه واژگانی قوی و گنجینه ی ذهنی او از پیشینیان فارسی و ترکی نویس ، به خلق چنین ابیاتی می انجامد : ( فرات از تشنگی دل را به دریا می زند هر شب / که سیرابش کنی از گریه های هر شب ات عباس / عقاب آسا به زیر پر گرفتی آسمان ها را / گذشت از چرخ هفتم شیهه شیهه مرکب ات عباس ) که ارجاعات تاریخی و مذهبی موجود در همین دو بیت از غزلی یازده بیتی نشانگر هنر نمایی شاعر است . علاوه بر طراحی بسیاز زیبای کتاب که ملغمه ای از سفید سرخ است ، التقاط عرفانی و مذهبی و گاه تاریخی شعر ها خود منجر به ترکیبات نو و پیشنهاد های نویی برای شعر مرثیه داشته است : ( هر چه پژمردگی ست می میرد عشق جانی دوباره می گیرد / نور در نور وصل می جوشد با کلام کلیم عاشورا ) یا ( ملاک کف زنان معراجیان را راه بگشایند / که می بندند مستان می زنان بار رحیل امشب / به هفتا د و دو پر راه سفر در پیش و آنک اوج / که تا گردند در سیمرغ ذاتش مستحیل امشب ...) یا ( این کیست این اسطوره ساز این زن – خدای صبر ؟ / هان این صبور قرن ها زهراست یا زینب ؟ )
آزمودن طبع سرایس شاعر در بحور متفاوت و استفاده از ظرفیت این بحور عروضی در انتقال معانی نیز از موارد خاص این مجموعه ست : ( مردی که آیینه با اوست ، سینای صد سینه با اوست / خورشید دیرینه با اوست ، مردی که فکرش عبور است /این عصمت آل عشق است ، این روح سیال عشق است /  مذبوح گودال عشق است ، منشور سبز شعور است ) . از خصوصیات این دفتر بقا ، تقدیم بسیاری از اشعار به شاعران درگذشته مراثی اردبیل است . 
« بانوی آب و آینه » با ابیاتی چون : ( قامت افراشته مشرق به تماشاگه صبح / تا شود شیفته ی خلوت آیینه و آب ) یا ( بوی چشمان زلیخا می دهد پیراهنم / در عمیق چاه یوسف ، سخت دلتنگم هنوز ) همچنین ( شعله برب دخمه ی « لا » افکند از آتش آه / زائز سبز سراپرده ی « الا » ست غدیر .
ج ) بقا در این مجموعه به سنت کتاب های پیشینش تعدادی شعر های ترکی نیز جا داده است و همزمانی این دو ، تداعی زیست بوم زبانی فعلی او را در زادگاهش دارد . « با ترانه های زلال » روایت متفاوتی از شعر آیینی ست . شعری که اینبار با ابزار صناعات هنری بخصوص  ایماژ و جانبخشی ( پرسونیفیکیشن ) و بهره گیری از ترفند های کهنه ای چون ردیف های بلند یا وزن های دوری ، به خلق مجموعه ای در خور دست یافته است . بی شک در صورت ادامه این روند از طریق پیروان جوان این نوع ادبی در زبان فارسی ، رنگ و بویی نو به جهان شعر آیینی کشور زده خواهد شد . به امید آن روز
 
 www.sherastan.ir
www.vahidziaee.ir
کلمات کلیدی این مطلب :  شعر ایینی ، دکتر کاظم نظری بقا ،
موضوعات :  عاشقانه و عارفانه ، آیینی و مذهبی ،
   تاریخ ارسال  :   1394/4/30 در ساعت : 12:34:44   |  تعداد مشاهده این شعر :  1204


کسانی که این شعر را می پسندند :
ارسال نقد و نظر برای اعضا

   
ارسال نظر برای غیر اعضا







متن های ارسالی برای "نقد" توسط دارنده دفتر شعر قابل مشاهده و تایید نخواهد بود و تنها توسط مسئول بخش نقدها بررسی و تایید خواهند شد. در صورتی که میخواهید نظری را خصوصی برای صاحب اثر ارسال کنید از بخش نظرات استفاده بفرمایید.

محمدمهدی عبدالهی
1394/5/1 در ساعت : 19:32:25
سلام و عرض ادب برادر عزيزم جناب دكتر ضيايي عزيز
درود بر شماواستادنظريبقاعزيز
فيض برديم
سید علی اصغر موسوی
1394/4/30 در ساعت : 20:28:4
ساقول !
الله عزت ورسون جناب نظری بقا و جناب ضیایی سیزده باهم.
الله پناهوندا اولاسیز

بازدید امروز : 10,881 | بازدید دیروز : 14,792 | بازدید کل : 122,466,617
logo-samandehi