درود بر همگی.از خوانش غزل زیبای جناب درویشی در حال التذاذ بودم که ناگهان در مصراع دوم بیت چهارم لنگه کفشی ، پاره آجری چیزی صاف آمد و بر ملاج طبعم نشست.فرموده اند:
مگر دو دیده ی وحشی و فتنه گر نداری تو؟
یعنی مصراع کلّی اضافه وزن پیدا کرده است.
شعر بر وزن:«مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن» است.بیت اول را تقطیع می کنم:
شب سیاه منی و سحر نداری تو
به جز شکستن دلها هنر نداری تو:
شب سیا/مفاعلن/ه منی و/فعلاتن/سحر ندا/مفاعلن/ری تو/فعلن.
به جز شکس/مفاعلن/تن دلها/فعلاتن/هنر ندا/مفاعلن/ری تو/فعلن.....
می رسیم به مصراعی که اضافه وزن دارد:
مگر دو دی/مفاعلن/ده وحشی/فعلاتن/وفتنه گر/مفاعلن/نداری تو/مفاعیلن.
متوجه شدید که «فعلن» به دلیل اضافه وزن در مصراع به «مفاعیلن» تغییر یافته است.
درویشی می توانست مصراع را چنین بگوید تا وزن درست شود:
مگر دو چشم خوش فتنه گر نداری تو...
قلم بردارد و در شعر مصراع را اصلاح کند.
اشکال وزنی دیگر در مصراع دوم بیت ماقبل مقطع دیده می شود. این مصراع برخلاف مصراع ناموزون قبلی که اضافه وزن داشت ، کمبود وزن دارد:
برو برو که پای سفر نداری تو...
در این مصراع یک کلمه ی «نه»وزن را درست می کند.درویشی جان! یک «نه»ی ناقابل بگوی و تا ابد سرِدل نکش!یعنی کلمه ی «نه» را بعد از «برو»ی دوم بیفزای:
برو برو ، نه که پای سفر نداری تو...
و اما غزل علاوه بر این دو اشکال وزنی در برخی ابیات اشکال معنوی هم دارد.مثلآ در مصراع اول بیت پنجم که می فرمایند:
بیا و دست نوازش بکش به ناله ی ما...
درویش اگر به جای «ناله» از « ماله» استفاده می کرد....! از مزاح گذشته شاعر بایستی مصراع را ویرایش کند و به جای «ناله» ی نامناسب کلمه ی مناسب و زیبایی بگذارد.
برای ایشان آرزوی موفقیت روزافزون می کنم.