شعر؛ ميوه ي زندگي است

(شعراز نگاه نيما يوشيج)

 

اين سؤال براي هر شاعر جوان در بدو امر پيدا مي شود كه شعر چيست ؟
البته دانستن اين مطلب با كاري كه مي كند ارتباط لازم ندارد .
در اين خصوص از قديم الايام تاكنون خيلي نوشته اند . مي توانيد به منابع اصلي مراجعه كنيد . آنهايي كه بطور استاتيك فكر كرده اند و آنهايي كه بطور ديالكتيك .
به همپاي ترقي علوم و فنون مخصوصا از قرن 18 به بعد اين مبحث روشهاي تحقيقي متفاوت پيدا كرد ولي براي اينكه سرگردان نشويد و از كارزار نمانيد به شما جواب مختصر مي دهم :
 به نظر دوست  شما شعر يك قدرت است. يك قدرت حسي  و ادراكي كه توسط آن معاني و صور گوناگون در بروز خود قوت پيدا مي كنند.
من هم مثل كساني كه علم و اخلاق و فلسفه را از صنعت جدا مي كنند عقيده مندم جز اينكه شعر را مي خواهم تفكيك كرده باشم .
احساسات ما روزمره عوض مي شوند اما تأثرات ما ثابت ترند و به اندازه ي تواناي جسم ما عوض مي شوند .
مي خواهم براي شما از يك شعر اساسي كه زياد قدمت دارد حرف زده باشم . از شعري كه قبل از ظهور و تكميل خود به صورت كنوني در انسان بود . هنگامي كه انسان زندگاني اينقدر جمعي نداشت و در مقابل سود و زيان طبيعت بود  هنگامي كه يك كلمه شعر نگفته  بود .
شعر كه قدرت حسي و ادراكي ماست ارتباط دست به نقد با احساسات روز مره زندگاني ما  دارد و همين مسأله باعث آنهمه اشتباهات بزرگ شده است .
من مي خواهم شما دچار اين اشتباه نشويد . هستند كساني كه خيال مي كنند شعر عبارت از واحدهاي احساسات ماست . البته واحدهاي تأثرات ما هست و نه چيزي بيشتر .
باز به نظر دوست شما كسي كه شاعر است و حس ادراك دقيق شاعري دارد اول دفعه با خود و زندگي خود و مردم است كه رو در روي مي شود . اين است كه آسان تر از همه كار اول دفعه شاعر با احساسات خود شروع مي كند .
حماسه  و غزل و درام سه تصويري از اين ارتباط عاطفي هستند . خيلي ظاهر است كه شعر قديم براي غنا و تهييج احساسات بود. همين دليل روشني بر آن چيزي است كه گفتم اما بعدها شعر با مسايل اجتماعي  و اخلاقي و فلسفي و بعدها با مسايل علمي ارتباط پيدا كرد .
تصور كنيد همانطور كه گفتم مردم خيال كردند شعر بايد حتما جواب اين مسايل را بدهد يا حتما جواب به احساسات ما بدهد در صورتي كه صنعت است.
 شعر بايد با خودش ساخته و پرداخته شود جز آنكه ابزاري است و بايد استخدام شود براي آنچه مي خواهيم و مي طلبيم .
شعر امروز جواب به  مطالبات ماست و طبيعتا بايد اينطور باشد .
شما هر قدر استاد ماهري باشيد چه مي كنيد و اين استادي در كجا بايد بكار بخورد؟
آيا براي خود شما يا براي كساني ديگر؟ اين است كه شعر با مسايل اجتماعي زندگي ارتباط دارد .
حتما شاعري كه حس مي كند  و غيرتي دارد تمايلي به زندگي مردم نشان مي دهد.
دوست عزيز من ! براي شما خلاصه آنچه را كه بايد دانسته باشيد و به درد شما مي خورد بيان كردم .
شعر از زندگاني ناشي شده و ميوه ي زندگي است ولي حتما ثمره ي احساسات  ما نيست و لو اينكه با احساسات ما مربوط باشد و احساسات يا تأثرات ما را دست چين كند.
بر گرفته از : روزنامه كيهان 21/3/60