شعر چيست ؟ (2)

هنر ، اكتسابي است ؛ و شعر ، آموختني

هنر ، و از آنجمله « شعر » ، دو بعد اساسي دارد :

1 – فنٌي كه تا حدود ي زياد آموختني است (1)

2 – ذوقي كه در طبيعت هنر مند يا شاعر نهفته است (2)

فن در اين قلمرو آنچنان كه عوام فكر مي كنند نيست . يك « فنٌ خاصٌ » است ؛ مثلا" « گفتن به وقت گفتن و خاموشي به وقت خاموشي » ( به گفته ي سعدي : دو چيز طيره ي عقل است دم فروبستن  به وقت گفتن و گفتن به وقت خاموشي ) ؛ اين كه شاعر بداند كه « هر سخن جايي و هر نكته مكاني دارد » ؛ « بيان داشته باشد » (3) . گفته اند « دل به دست آر تا كسي باشي » و اين بدست آوردن دل مردم راههايي متفاوت دارد كه از آنجمله با هنر ، نويسندگي و سرودن شعر است . شاعر نماينده ظرافت و محبت است و بنابر اين بر او است كه به هر طريقي در دل مخاطب خود راه يابد و باقي بماند ؛ نوآوري كند و يك هنجار شكن محبوب باشد ؛ از جزيي نگري بپرهيزد ، « سعه صدر » داشته باشد ؛ و فقط چون خواجه حافظ شيرازي زماني به فرياد برخيزد كه ديگر نمي تواند « سنگ زيرين آسيا باشد » : شاعري كه با سرودن « با دوستان مروٌت ، با دشمنان مدارا » خط مشي و استراتژي خود را تعيين مي كند، و فقط در جايي به اعتراض بر مي خيزد كه كار از مدارا گذشته است :

آسمان بار امانت نتوانست كشيد

قرعه فال به نام من ديوانه زدند .

براي شاعر نا ديده گرفتن هر زشتي يي يك هنر است همانطور كه زيبا وانمود كردن هر ارزشي هم هنر است : تشويق ، ترغيب ، و نه تهديد و تكفير و...  هنر به كار بردن ايهام ، هنر به كار بردن اشاره ، و ... (4)

... و همه ي اين هنرها « ترجيحا" » ، در راه حل كردن يك مسئله ، يك معما ، يك معضل كه خواه اقتصادي باشد ، خواه اجتماعي و خواه فرهنگي ...؛ يا بيان يك موضوع ، و طرح يك آرمان ...و نهايتا" اينجا است كه هنر و ادبيٌات ، شعر و نگارش به لباس علم در مي آيند و آموختني مي شوند .

1. 
   در حضور استادان بزرگ اين سايت بيش از اين پايم را از گليمم دراز نمي كنم ؛ مگر با اين ياد آوري كه گرچه هيچكس با خواندن كتاب هاي « بديع ، عروض و قافيه » شاعر نشده است و چه بسا شعراي بزرگ پارسي زبان كه حتي پشت جلد چنين كتابي را هم نديده باشند به نظرم مي رسد كه ، پس از فرهنگ فارسي به منظور درست به كار بردن كلمات ، اگر كتابي در اين زمينه نيز دم دست شاعر باشد بد نباشد .


2. 
   به عنوان مثال در استادان بزرگ اين سايت از آقايان عليرضا قزوه ، نجوا ، عبد الرحيم سعيدي راد ، آتشي ، و...و...و...تا دختري جوان و بسيار با استعدادبنام هديه .


3. 
   از جمله از راه زياد خواندن اشعار ديگران ، البته با تاني و ترجيحا" صداي نسبتا" بلند ...


4. 
   چه ايرادي دارد كه شاعر گاه برگردد و نگاهي به كتابهاي درسيش در رشته ادبيٌات بيندازد ؟ .