ایمیل :   رمز عبور :        فراموشی رمز؟  


آخرین نقدها
نام ارسال کننده : عباس خوش عمل کاشانی
در این رباعی به یک اشکال بارز برخوردم و آن هم تنافر لفظی در مصراع سوم است.کنار هم قرار گرفتن «چو» و    ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : عباس خوش عمل کاشانی
رباعی قابل قبولی بود اگر در مصراع دوم بیت اول از کلمه ی «قاره» استفاده نمی شد.این کلمه محلی از اعراب   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : علی معصومی
چهره زرد مرا بین و مرا هیچ مگو - درد بی‌حد بنگر بهر خدا هیچ مگو - - دل پرخون بنگر چشم چو جیحو   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : معین حجت
سلام و عرض ادب خدمت استادم بزرگوارم جناب حاج محمدی ... - مثل همیشه عالی ...درود بر شما ... - این   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : کریم شاهزاده رحیمی
   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : ابراهیم حاج محمدی
درود حضرت دوست - مصرع هفتم {{در حیرتم که دل غرق خون ما}} لغزش وزنی دارد عزیز . - این تقطیعِ این    ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : مهدی صدری دولق
سلام استاد گرامی.بسیار عالی شد.ممنونم از لطف شما - با اجازتون طبق ویرایش شما این شعر را منتشر کنم   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : عباس خوش عمل کاشانی
بهترین خصلت انسان ادب است - هدیه از حضرت لقمان ادب است - بی ادب را به خدا کاری نیست - جز ادب    ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : سیدرضاموسوی راضی
درود. - بعنوان مثال عرض کردم بانوجان. - قطعا ذوق سرشار و قریحهء شما راه بهتری برای حذف آن ضم   ....    لینک شعر مورد نظر

نام ارسال کننده : پروین برهان شهرضایی
   ....    لینک شعر مورد نظر


آرشیو کامل



Share



المَعنَی فِی بَطنِ الشّاعِر

از جمله امثال سائره بویـــژه در افواه شاعران ضرب المثل معروف « المَعنَی فِی

بَطنِ الشّــــاعِر »  اســت . این ضرب المــثل در مواردی بکار گرفته می شود که

سخنور یا شاعری مقصـود خود  را در لفّـافه عباراتی مبهم و پیچیده قرار دهد به

نحوی  که کســـی به ســــادگی سر از آن در نیــاورد و مقصود و منظور متکلم را

درنیابد . و مراد از بکار گیری این ضرب المثل این است که حقیقت مطلب را باید

در اندیشه ی متکلم یا شـــاعر جستجو کرد . لیکـــن این ضــرب المثل را ریشه ی

تاریخی و باصطلاح شأن نزول جالبی است که اطلاع از آن برای همه ی شاعران

و دوستداران شعر ، سودمند است . و این شأن نزول از این قرار است که :

سرسلسله ی دودمان اموی ــ معاویة بن ابی سفـــیان ــ که در دغلکاری  و نیرنگ

سازی سر آمد مکاران بوده است مختـصر ذوق شعری ای داشته است هر چند در

این زمینه به فرزند نابکـارش یزید نمی رسید . گویند سالهایی که در حجاز اقامت

داشت و از مصاحبـــت مولای متّقـــیان حضرت امیر المؤمنـــین علی علیه السّلام

برخوردار بود به هنگام فراغـــت و آسایـــش قطعـــاتی می ســرود و غالبا به نظر

آنحضرت می رسانید.معاویه بیشتر خوش داشت در سروده های خود لُغَز بگوید .

لُغز که در کاربرد فارسی زبانان به آن « چیستان » می گویند  در صنایع ادبی به

سروده ای گویند که معنی و منظور شاعردرآن پوشیده و مســتور باشد و شنونده

ی تیز هوش از أمارات و إشاراتی که در آن شعر آمده اســت می تواند به مقصود

شاعر پی ببرد . روزی معاویه لغزی سروده بود که پاســخ آن « خنجر » می شد

سروده را برای حضرت علی علیه السلام فرســــتاد تا آنحـضرت پاسخ را بگوید .

امیر مؤمنان که دوست و دشمن به فصاحت لفظ و براعـــت طبعش اذعان داشته و

دارند پس از قرائت در ذیل لغز منظــــوم معاویه چنین نوشتند : { المَعنَی فِی بَطنِ

الشّاعِر} یعنی معنی این لغز که همان «خنجر» است به شکم شاعر این لغز !!! و

با این پاسخ دندان شکن هم شخـص معاویه را منکوب کرد و هم سخنی را بیادگار

گذاشـــت که به عنوان ضرب المثلی ناب در زبان عربی و نیز فارسی تا ابد الدّهر

رایج گردید .*

&&&&&&&&&&


* ر.ک : ریشه های تاریخی امثال و حکم / پرتوی آملی - مهدی انتشارات سنائی /

چاپ دوم 1369 / ج/1 ص/83

و نیز ر.ک :  فوت کوزه گری مثل های فارسی و داستان های آن

- رحماندوست - مصطفی - انتشارات مدرسه - چاپ ششم 1390 ج/1 ص/ 166


موضوعات :  اجتماعی ، ادب و مقاومت ،

   تاریخ ارسال  :   1392/2/18 در ساعت : 13:14:2   |  تعداد مشاهده این شعر :  2129


کسانی که این شعر را می پسندند :

ارسال نقد و نظر برای اعضا

   
ارسال نظر برای غیر اعضا







متن های ارسالی برای "نقد" توسط دارنده دفتر شعر قابل مشاهده و تایید نخواهد بود و تنها توسط مسئول بخش نقدها بررسی و تایید خواهند شد. در صورتی که میخواهید نظری را خصوصی برای صاحب اثر ارسال کنید از بخش نظرات استفاده بفرمایید.

شهاب نجف آبادی
1392/2/18 در ساعت : 15:53:17
سلام حضرت شاعر
--------------------
خیلی زیبا بود - البته حضرت علی در تمام
امور سخنان کوبنده ای دارد که معاویه
را سر جای خودش نشانده است
موفق و سر بلند باشید
ظظظظظظظظظظظظظظظظظظظظظظظ /
و سلام علیکم / بسیار سپاسگزارم حضور گرانقدر و نظر لطفتان را / زنده و شاداب باشید
علی اصغر اقتداری
1392/2/18 در ساعت : 16:50:28
سلام عزیز! مقاله ومطلب ارزشمندی بود
جای این گونه مطالب در این سایت خالی مانده است
درود بر شما وقلم زیبا نویستان
مانا وسربلن باشی
&&&&&&&&&&&&
سلام و درود دوست عزیز و گرامی ام / خوبید شما ؟ ممنون و سپاسگزارم حضور ارجمند و نظر لطفتان را / زنده باشید
فاطمه خواجویی راد
1392/2/18 در ساعت : 17:36:24
با سلام ودرود بر شما
&&&&&&&&&&&
سلام و درود بر شما خانم خواجوئی راد / ممنون و سپاسگزارم / شاداب باشید
سید حسن رستگار
1392/2/19 در ساعت : 9:11:59
سلام بر استاد گرانقدرم

مدتی است شاگرد کوچکتان را فراموش کرده اید و از نظرات ارزشمندتان بی نصیبم اما چه جای گله که در این وانفسای مشکلات و کمی وقت دیدن همین مطالب زیبا از شما درسی بزرگ است

بر قرار و بر مدار
یا علی

%%%%%%%%%%%%
سید بزرگور و دوست عزیز جناب رستگار سلام علیکم / بنده نوازی فرموه اید شما بزرگوارید / همواره مطالب دفترتان رامی خوانم و بهره مند می شوم / بسیار سپاسگزارم نظر لطفتان را . زنده باشید و شاداب
حمیدرضا اقبالدوست
1392/2/19 در ساعت : 11:32:7
پاینده باشید استاد حاج محمدی لذت بردم و آموختم / یا حق
%%%%

زنده و شاداب و پاینده باشید استاد اقبالدوست عزیز . سپاسگزارم . یا حق
محمدرضا جعفری
1392/2/19 در ساعت : 16:0:13
با سلام

آموختم استاد

احسنت
&&&&&&&&&&
سلام و درود / سپاسگزارم حضور گرانقدر و نظر لطفتان را
م. روحانی (نجوا کاشانی)
1392/2/20 در ساعت : 19:44:18
سلام و درود بر استاد حاج محمدی عزیز ، دست مریزاد و فرهیختگیتان مستدام

کاش از زخم خنجری مرموز
بطن آن نابکار ، ج ر می خورد
تا که از نسل او یزید پلید
دل اهل ولا نمی آزرد
&&&&&&&&&&&&&&
درود بر استاد عزیز و ارجمند جناب دکتر نجوا کاشانی / بسیار سپاسگزارم حضور گرانقدرتان را با این بداهه ی قشنگ / زنده و شاداب باشید
سید حکیم بینش
1392/2/20 در ساعت : 19:47:37
درود بر جناب حاج محمدی

داستان بعضی از ضرب المثل ها بسیار آموزنده است. بهره بردم از این نوشته خوب و روان تان.
%%%%%%%%%%%
درود بر شما سید بزرگوار / حضور و نظر لطفتان را سپاسگزارم / پایدار باشید
سارا وفایی زاده
1392/2/21 در ساعت : 9:49:49
درود بر شما استاد
امیر سیاهپوش
1392/2/25 در ساعت : 13:50:23
خیلی خوب بود جناب حاج محمدی. دست شما دردنکنه
&&&&&&&&&&&
سپاسگزارم جناب سیاهپوش عزیز و گرامی / زنده باشید
محمد حسین انصاری نژاد
1392/2/25 در ساعت : 19:4:49
سلام برتوودل دانایت.

حظ وافربردم.اتفاقاکتاب ارزنده وخواندنی ریشه های تاریخی امثال وحکم راازنمایشگاه کتاب خریدم.
%%%%%%%%%%%
درود بر شما دوست نازنین و شاعر دریایی / سپاسگزارم حضور ارجمند و نظر لطفتلان را / زنده و شاداب باشید / یاحق
مرضیه عاطفی
1392/2/26 در ساعت : 0:38:3
اینجاست که باید پدر آمرزی داد برای شاعری که سرود؛

"نام من را بنویسید بر ایوان نجف

نشد از نام سگ کهف کتاب آلوده!"

ممنون آقای حاج محمدی،

عالی بود!

اجرتان با حضرت علی(ع)

یا حق!
&&&&&&&&&&&&
سپاسگزارم حضور گرامی و نظر لطف سرکار عالی را
بازدید امروز : 22,838 | بازدید دیروز : 23,630 | بازدید کل : 149,262,965
logo-samandehi